'ICT Development Index'-Bilişim (Bilgi ve İletişim Teknolojileri
(BİT)) Gelişim Değerlendirmesi
Türkiye 'ICT Devolopment Index' Sıralamasında 59. Oldu
2006 yılında Antalya’da yapılan ITU toplantısında kararı alınan ICT Development Index yayınlandı. 150 ülkenin 2002-2007 arasındaki verilerinin değerlendirildiği sıralamada, Türkiye 3.49 (dünya ortalaması 3.40) alarak 59. sırada yer aldı.
 Uluslararası Telekom Birliği (ITU), dünya çapındaki 150 ülkenin 2002 – 2007 arasındaki gelişmesinin incelendiği ve not verildiği bir araştırmayı yayınladı. Araştırma aynı zamanda global sayısal uçurumun durumunu ve son yıllarda nasıl geliştiğini göstermesi açısından önemli görülüyor.
Rapor 2006 yılında Antalya’da yapılan ITU Plenipotentiary Conference sırasında, üye ülkelerin 131’inin talebi üzerine ITU Telecommunication Development Bureau (BDT) tarafından TEK bir index geliştirilmesi kararı verildi. Bu index, ülkelerin çeşitli verilerinin değerlendirilmesi ile hesaplanıyor.
Raporun aynı zamanda, 2008 yılının sabit, mobil ve genişbant tarifelerini toplayan yeni bir ICT Sepeti oluşturduğu ve böylece tek bir rakam oluşturarak, ülkeler arasında karşılaştırma yapma olanağı verdiği açıklandı.
Raporda her ülke için çeşitli istatistiksel tabloların yer aldığı belirtiliyor.
Tek Index Öncesi Indeksler
- ITU 2003 yılında “Digital Access Index (DAI)”i geliştirdi. Bu index, bir ülkede bireylerin bilişim ve Telekom teknolojilerine erişim kabiliyetini ölçüyor. Index şu kategorilerin analizi ile oluşturuluyor;
- Altyapı
- Fiyat
- Bilgi
- Kalite
- Gerçek kullanım
DAI’nin 8 göstergesi bulunuyor ve 2002 yılı taban alınarak 178 ülke için hesaplanıyor. Şimdiye kadar bir tek kez yayınlandı.
- ICT Fırsat Indeksi (ICT-OI), ITU ve Orbicoms tarafından 2005 yılında DAI ile başka bir indeksin birleştirilmesi ile oluşturuldu ve veriler yine bu 2 kuruluş tarafından ilk kez 2005’te yayınlandı. Bu index 2007 yılında yeniden yayınlandı.
ICT-OI özellikle global sayısal uçurumu takip etmek ve ülkelerin zamanla gelişmelerini izlemek, benzer gelir düzeyindeki ülkeler arasındaki farkları görmek için geliştirildi. ICT-OI, infodensity (ICT altyapı ve becerilerini içerir), info-use (kullanım) verileri ile oluşturuluyor. Farklı ICT alanlarındaki zayıflıkları ve güçlü yanları tanımlayan, 10 grup gösterge kullanılıyor. 183 ülke için hesaplandı.
- Sayısal Fırsat Indeksi (DOI) 2005 te geliştirildi ve bir ön versiyonu yayınlandı. 2006 yılında asıl DOI versiyonu yayınlandı ve 2007’de de güncellendi. DOI’nin asıl amacı ülkelerin ICT teknolojilerinden yararlanma potansiyellerini değerlendirmek. 3 ana kategoriye göre değerlendirilir ; fırsat, altyapı ve kullanım.
Bu indekste 11 gösterge kullanılıyor. DOI, sabit ve mobil genişbant gibi yeni teknolojileri ve kullanılabilirliğin bir ölçüsü olarak fiyatlamayı göz önüne alıyor.
Yayınlanan Yeni Indeks
2006’da Antalya’da yapılan ITU toplantısında, ICT-OI ve DOI indekslerinin yararları konusunda başlatılan tartışma sonucu, tek bir indekse gidilmesi istendi. Bu indeksi oluşturmak için 2007’de çalışılmaya başlandı. ICT-OI ve DOI indekslerinin kullanılan istatistiksel methodolokilerinin, birbirinden çok farklı olmasına karşın, basit bir analizle sonuçların birbiri ile ilişkili olduğu ortaya çıktı.
2007, ITU tek bir indeks yaratmak için çalışmalara başlandı. Indekse IDI - (ICT Development Index – IDI) adı seçildi. ITU bu indeksi her yıl yayınlamayı planlıyor.
ITU Telekom servislerinin fiyatlarının karmaşık olması nedeniyle, indeks içinde bir fiyat kavramı almak yerine, ayrı bir ICT Fiyat Sepeti oluşturmaya da karar verdi. ITU, sabit ve mobil telefon ile genişbant servislerinin fiyatını içerek bu sepeti de yıllık olarak yayınlamayı planlıyor.
Yeni Index, 3 farklı bileşenden oluşuyor.
- ICT Erişim - % 40
- ICT Kullanım - % 40
- ICT Beceri - % 20
Türkiye Sıralamada Nerede Yer Alıyor?
Türkiye IDI genel indeksinde, sıralamada 150 ülke arasında 3.49 puanla 59.cu sırada bulunuyor. Türkiye’nin 2002 verileri ise 2.41 puan ve 63cü sıra.
Bu indeksin ilk 5 sırasında 7.50 puanla İsveç, 7.26 puanla Güney Kore, 7.22 puanla Danimarka, 7.14 puanla Hollanda ve 7.14 puanla İzlanda bulunuyor. ABD sıralamada 6.44 ile 17ci sırada yer alırken, Almanya 6.61 ile 13cü sırada, İngiltere 6.78 ile 10cu sırada. Birleşik Arap Emirlikleri 5.29 ile 32ci sırada, Yunanistan ise 5.25 ile 34.cü sırada.
Sıralamanın son 5 sırasında 0.82 ile Nijerya 154cü, 0.83 ile Çad 153cü sırada, .90 ile Gine-Bissau 152ci sırada, 0.95 ile Kongo 151ci sırada ve .97 ile Burkina Faso 150ci sırada yer alıyor.
Sevindirici bir veri; IDI gruplamalarında, Türkiye Üst Düzey (Upper) olarak sınıflanıyor. Bu gruplar, Yüksek – Üst Düzey – Orta Düzey ve Alt Düzey olarak sınıflandırılmış.
IDI hesaplanmasında alınan Türkiye verileri araştırmada şöyle veriliyor;
- 100 kişi başına sabit telefon hattı sayısı – 2002 : 26.9 / 2007 : 24.3
- 100 Kişi başına Mobil telefon hattı sayısı – 2002 : 33.2 / 2007 : 82.8
- İnternet kullanıcısı başına uluslar arası bağlantı genişliği (bit/s) 2002 : 145 / 2007 : 8.390
- Bilgisayar bulunan ev oranı – 2002 : 8 / 2007 : 28.5
- İnternet bulunan ev oranı – 2002 : 5 / 2007 : 18.9
Raporu burayı tıklayarak okuyabilirsiniz. Ayrıca BTK Kurul 2.Başkanı Galip Zerey'in cuma günü bir konferansta sunduğu ve 2008 yılını 31 milyar $ gelir ile kapattığını raporladığı Türk Bilişim ve Telekom sektörü verilerini de
burayı tıklayarak bulabilirsiniz.Metin
Yılmaz, Turk Internet Com
|
